Με αφορμή την 60η επέτειο της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, το Πανεπιστήμιο Μακεδονίας και η Έδρα UNESCO Διαπολιτισμικής Πολιτικής διοργάνωσαν στρογγυλή τράπεζα με θέμα «Η Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου 60 χρόνια μετά την Οικουμενική Διακήρυξη». Η εκδήλωση έλαβε χώρα στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας στις 2 Μαΐου με κύριους ομιλητές την κα Έρικα-Ειρήνη Νταή και τον κ. David Roosevelt και συντονίστρια την κα Καλλιόπη Κούφα, ομότιμη καθηγήτρια της Νομικής Σχολής του ΑΠΘ.

Η κα Έρικα-Ειρήνη Νταή διετέλεσε Πρόεδρος και Ειδική Εισηγήτρια της Ομάδας Εργασίας των Ηνωμένων Εθνών για τους Αυτόχθονες Πληθυσμούς, από την ίδρυση της Ομάδας το 1984 έως το 2002. Είναι επίσης μέλος της Υποεπιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Προώθηση και Προστασία των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου. Η κα Νταή έλαβε τους μεταπτυχιακούς και διδακτορικούς της τίτλους από το Πανεπιστήμιο των Αθηνών. Ολοκλήρωσε τις μεταπτυχιακές σπουδές της στο Πανεπιστήμιο του Cambridge, στο University College του Πανεπιστημίου του Λονδίνου, στο Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης και στην Ακαδημία Διεθνούς Δικαίου της Χάγης. Έχει επίσης υπηρετήσει ως Ανώτατη Δικαστικός στον Άρειο Πάγο (1954-1980) και ως επισκέπτρια Καθηγήτρια στο Ινστιτούτο του Ευρωπαϊκού Πανεπιστημίου στη Φλωρεντία (1981-1985). Το Βραβείο Δικαιωμάτων του Ανθρώπου των Ηνωμένων Εθνών απονεμήθηκε στην κα Νταή το 1993.

Δίδαξε στα Πανεπιστήμια των Ηνωμένων Εθνών (Τόκυο Ιαπωνίας), Chuo Law School (Τόκυο Ιαπωνίας), Πεκίνου Κίνας, Harvard, Iowa, St. Thomas, New York University, Οτάβας Καναδά, Northern Territories Αυστραλίας, Lund Σουηδίας, Ινστιτούτου Διεθνούς Δημοσίου Δικαίου και Διεθνών Σχέσεων Θεσσαλονίκης και Διπλωματική Ακαδημία Αθήνας. Έχει συγγράψει και δημοσιεύσει, στην ελληνική και αγγλική γλώσσα, βιβλία, άρθρα, μελέτες και εκθέσεις που αφορούν θέματα διεθνούς δημοσίου δικαίου και δικαιωμάτων του ανθρώπου.

Το 1993 η Γενική Συνέλευση του ΟΗΕ της απένειμε την ανώτατη διάκριση των Ηνωμένων Εθνών «Το βραβείο των Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων», ενώ το 2004 ο Πρόεδρος της Ελληνικής Δημοκρατίας της απένειμε το παράσημο «Ανώτερος Ταξιάρχης του Φοίνικος».

Ο κ. David Roosevelt είναι συγγραφέας και φιλάνθρωπος. Είναι επίσης εγγονός της Eleanor Roosevelt, Προέδρου της Επιτροπής Δικαιωμάτων του Ανθρώπου του ΟΗΕ, που συνέταξε την Οικουμενική Διακήρυξη των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, κείμενο που αποτέλεσε το θεμέλιο λίθο για την προστασία των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε ολόκληρο τον κόσμο και αναβάθμισε το άτομο ως υποκείμενο του διεθνούς δικαίου. Τα «Νέα της UNESCO» συνάντησαν και έθεσαν τα ερωτήματά τους στον κ. Roosevelt λίγο πριν την έναρξη της εκδήλωσης:

Ποια ήταν η συνεισφορά της γιαγιάς σας, Eleanor Roosevelt, στον τομέα των δικαιωμάτων του ανθρώπου και πώς σας επηρέασε το έργο της;

Η γιαγιά μου ασχολήθηκε με πολλές δραστηριότητες. Ξεκινώντας από τον αγώνα για τα δικαιώματα των γυναικών στις ΗΠΑ, αφοσιώθηκε αργότερα στον Οργανισμό Ηνωμένων Εθνών (ΟΗΕ) και την προάσπιση των δικαιωμάτων όλων των ανθρώπων. Ενδιαφέρθηκε για τα άτομα που χρειάζονταν βοήθεια πριν ακόμη γίνει πρώτη κυρία των ΗΠΑ. Η πρώτη της επαφή με τον πραγματικό κόσμο έγινε ενώ φοιτούσε στο Λονδίνο, στην ηλικία των δεκαπέντε ετών. Τότε επισκέφθηκε τις φτωχογειτονιές της πόλης και ανακάλυψε ότι οι άνθρωποι δεν ήταν τόσο «προνομιούχοι» όσο η ίδια. Παρόμοια κατάσταση αντιμετώπισε και στις φτωχογειτονιές της Νέας Υόρκης, όπου οι μετανάστες ζούσαν κάτω από άσχημες συνθήκες. Συνέχισε να αναπτύσσει το ενδιαφέρον της, ενώ κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου επισκέφθηκε ακόμη και τα πεδία των μαχών, όπου έγινε μάρτυρας των τραγικών συνεπειών του πολέμου.

Μετά τη λήξη του πολέμου, ο πρόεδρος Harry Truman την όρισε εκπρόσωπο των ΗΠΑ στην πρώτη σύνοδο της Γενικής Συνέλευσης του ΟΗΕ. Εκεί όμως ο ρόλος της δεν εκτιμήθηκε, λόγω του φύλου της, από τους υπολοίπους εκπροσώπους, γι’ αυτό δραστηριοποιήθηκε στη -θεωρούμενη ως- μικρότερης σημασίας 3η Επιτροπή της Γενικής Συνέλευσης. Η Eleanor έδωσε ζωή στην Επιτροπή, καθώς ασχολήθηκε με θέματα επαναπατρισμού, μετανάστευσης και με το σχέδιο Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου, που υιοθετήθηκε το 1948. Το 1953, αν και αποφάσισε να επιστρέψει στον ιδιωτικό τομέα, συνέχισε να είναι δραστήρια και «ομιλητική». Βλέποντας και γνωρίζοντας τον αντίκτυπο του έργου της, προφανώς επηρεάστηκα στην ενασχόλησή μου με την φιλανθρωπία.

Πώς θα κρίνατε το ρόλο της UNESCO στην προσπάθεια προάσπισης των δικαιωμάτων του ανθρώπου;

Η προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου σχετίζεται με τη δράση στον τομέα του πολιτισμού. Καθετί συνδέεται με τα δικαιώματα του ανθρώπου. Παρατηρείται σήμερα η τάση απομάκρυνσης των λαών από την παράδοση, την ιδιαίτερη ταυτότητα και τον πολιτισμό τους, πράγμα που συνιστά παραβίαση των δικαιωμάτων τους. Η UNESCO, επικεντρώνοντας στην προστασία της παράδοσης και της πολιτιστικής κληρονομιάς, συνεισφέρει στην υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.

Τα ερωτήματα έθεσε η συντακτική ομάδα: Ελπίδα Θεοδωρίδου, Σταματία Μπόσκου, Ευάγγελος Οικονομίδης